Z dniem 1 listopada 2019 r. split payment (mechanizm podzielonej płatności/MPP) będzie obowiązkowo stosowany wobec towarów i usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT pod warunkiem, że wartość brutto transakcji wyniesie powyżej 15.000 zł lub równowartość tej kwoty, a sprzedawca i odbiorca są podatnikami VAT.
Jakie obowiązki będzie miał sprzedawca?
Podatnik VAT, który dokona sprzedaży towarów czy usług wymienionych w załączniku nr 15, oraz spełni warunki do zastosowania MPP, będzie miał obowiązek na fakturze dokumentującej taką czynność dopisać adnotację „mechanizm podzielonej płatności”. W sytuacji, gdy faktura zostanie wystawiona bez tego oznaczenia, sprzedawca będzie mógł ją poprawić poprzez wystawianie faktury korygującej. Natomiast nabywca faktury bez tego oznaczenia będzie mógł błąd ten naprawić wystawiając notę korygującą.
Podkreślenia wymaga fakt, iż w przypadku kiedy rozliczenie należności wynikającej z faktury nastąpi w formie kompensaty, nie będzie obowiązku zamieszczania na fakturze adnotacji „mechanizm podzielonej płatności”. Wynika to z art. 108a ust. 1d ustawy o VAT.
Jeśli sprzedawca wystawi fakturę bez tego oznaczenia „mechanizm podzielonej płatności”, pomimo że miał obowiązek je zamieścić, organ podatkowy ustali mu dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości 30% kwoty podatku wykazanej na takiej fakturze. Sankcja będzie naliczana wyłącznie od wartości kwoty VAT przypadającej na dostawę towarów i usług wymienionych w załączniku nr 15.
Podatnik uniknie naliczenia tej sankcji, w sytuacji gdy nabywca ureguluje w MPP całą kwotę odpowiadającą kwocie VAT przypadającą na dostawę towarów lub świadczenie usług wymienionych w załączniku nr 15.
Jak obowiązkowy MPP wpłynie na rozliczenie u nabywcy?
Otóż nabywca, który otrzyma fakturę z adnotacją „mechanizm podzielonej płatności” będzie miał obowiązek uregulowania należności z niej wynikającej w MPP. Istotne jest to, że obowiązek ten dotyczyć będzie wyłącznie kwoty należności z tytułu nabycia towarów lub usług wymienionych w załączniku nr 15.
W sytuacji kiedy nabywca, mimo takiego obowiązku, nie dokona płatności za pomocą MPP, to organ podatkowy ustali mu sankcję w wysokości odpowiadającej 30% kwoty VAT przypadającej na nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15.
Ministerstwo Finansów w uzasadnieniu do nowelizacji ustawy wprowadzającej omawiane zmiany wyjaśniło, iż nabywca musi być zorientowany, co jest przedmiotem transakcji, to nabywca inicjuje płatność i odpowiada za wybór formy płatności. Nabywca nie może polegać więc wyłącznie na informacjach od sprzedawcy, który może chcieć uniknąć zapłacenia mu w MPP.
Sankcja nie będzie jednak ustalana wobec podatnika, który ureguluje należność za fakturę w inny sposób, jeżeli dostawca lub usługodawca rozliczy całą kwotę podatku wynikającą z faktury. Warto w przypadku zaistnienia takiej sytuacji uzyskać informację od sprzedawcy, że kwotę VAT ujął w ewidencjach VAT i rozliczył podatek VAT. Przy czym w stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, sankcja nie będzie ustalana.
Przepisy przejściowe
Zgodnie z przepisami przejściowymi zawartymi w art. 10 ustawy o zmianie ustawy o VAT oraz niektórych innych ustaw, w sytuacji gdy:
• przed 1 listopada 2019 r. podatnik dokonał dostawy towarów lub świadczenia usług, wymienionych w załączniku nr 11 lub załączniku nr 14 do ustawy o VAT, dla których obowiązek podatkowy powstał lub faktura została wystawiona po 31 października 2019 r.,
• po 31 października 2019 r. podatnik dokonał dostawy towarów lub świadczenia usług, wymienionych w załączniku nr 11 lub załączniku nr 14 do ustawy, dla których faktura została wystawiona przed 1 listopada 2019 r.