Czy wydatki na świąteczne prezenty dla kontrahentów zawierające logo firmy można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów?

Jeśli prezenty są przekazywane kontrahentom w celu stworzenia dobrego wizerunku firmy i budowaniu pozytywnych relacji z nimi, to taki wydatek ma charakter reprezentacyjny i nie może stanowić kosztów uzyskania przychodów, stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 28 updop.
Przepis stanowi, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.
Kosztem podatkowym jest natomiast koszt reklamy, rozumianej jako ogół działań podatnika zmierzających do rozpowszechniania informacji o firmie (temu ma służyć np. firmowe logo) oraz jej produktach, usługach, towarach w celu zachęcenia do zakupów.
Umieszczenie logo firmy na opakowaniu prezentu nie świadczy o tym, że taki wydatek może być kosztem podatkowym. Przekazywanie upominków wyłącznie ograniczonej grupie podmiotów, należy powiązać z reprezentacją, która jest wyłączona z kosztów. Natomiast prezenty przekazywane do szerokiego grona kontrahentów z logo firmy w celu nakłonienia do skorzystania z usług powinny być traktowane jako promocja i reklama firmy. Potwierdza to interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 14 września 2017 r., nr 0114-KDIP2-2.4010.125.2017.1.AZ.

PODSUMOWANIE ZMIAN W PODATKACH OBOWIĄZUJĄCYCH OD 01.01.2020

1) Brak możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów płatności powyżej 15.000 zł na rachunek niezgłoszony na „białej liście”.

2) Brak możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów płatności, które opłacono poza obowiązkowym mechanizmem podzielonej płatności – dotyczy płatności powyżej 15.000 zł dokumentującej dostawę towarów lub świadczenie usług wymienionych w załączniku nr 15 ustawy o VAT (sankcje w VAT za niedopełnienie tego obowiązku dotyczą płatności już od 11.2019).

3) Ulga na złe długi w podatkach dochodowych – Wierzyciele będą mogli pomniejszyć podstawę opodatkowania o kwotę wierzytelności, jeżeli wierzytelność ta nie zostanie uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub fakturze (rachunku), a dłużnicy (także rozliczający się na podstawie ryczałtu!) będą zobowiązani do zwiększenia podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym w przypadku nieuregulowania płatności w wyżej wymienionym terminie.

4) Mikrorachunek podatkowy – każdy podatnik i płatnik będzie posiadał swój własny indywidualny mikrorachunek podatkowy, który będzie służył do wpłat należności z tytułu PIT, CIT i VAT oraz niepodatkowych należności budżetowych.

5) NIP na paragonie dla firm – Podatnicy nie będą mogli wystawiać faktur do sprzedaży udokumentowanej paragonem bez NIP nabywcy.

6) Kasy fiskalne on-line obowiązkowe dla pierwszej grupy podatników –
kasy będą obowiązkowe do ewidencjonowania
usług naprawy pojazdów silnikowych oraz motorowerów, w tym naprawy opon, ich zakładania, bieżnikowania i regenerowania, oraz w zakresie wymiany opon lub kół dla pojazdów silnikowych oraz motorowerów oraz sprzedaży benzyny silnikowej, oleju napędowego, gazu przeznaczonego do napędu silników spalinowych. Ten sam podmiot wciąż może ewidencjonować sprzedaż innych usług lub towarów na zwykłych kasach.

7) Zmiany w rozliczeniu podatku u źródła – płatnicy będą musieli zastosować krajową stawkę w naliczeniu podatku u źródła w przypadku gdy dokonują wypłat z tytułu należności m.in. z tytułu odsetek, dywidend czy z tytułu licencji na rzecz zagranicznych kontrahentów w kwocie przekraczającej 2.000.000 zł.

8) Nowe rozporządzenie w sprawie prowadzenia książki przychodów i rozchodów – zniesienie obowiązku prowadzenia ewidencji wyposażenia oraz kart przychodów pracowników.

9) Quick fixes – zmiany w zakresie transakcji wewnątrzwspólnotowych – zmiana przesłanek uprawniających do zastosowania stawki 0% przy dostawie wewnątrzwspólnotowej i dokumentowania przemieszczenia towarów, wprowadzenie w miejsce magazynów konsygnacyjnych magazynów typu call-off stock w handlu transgranicznym, zmiana w identyfikowaniu dostawy ruchomej w transakcjach łańcuchowych

Wpływ płatności gotówką na koszty uzyskania przychodów

Zgodnie z art. 22p updof i art. 15d updop, obowiązującym od 1 stycznia 2017 r., podatnicy nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca jednorazowej wartości transakcji przekraczającej równowartość 15.000 zł została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego.

W przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wartości takiej transakcji podatnicy zobowiązani są zmniejszyć koszty uzyskania przychodów albo w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów – zwiększyć przychody, w miesiącu, w którym została dokonana płatność bez pośrednictwa rachunku płatniczego.

W myśl art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, od 1 stycznia 2017 r. dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy:

• stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz

• jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15.000 zł.

Stosowanie ww. przepisów budziło wątpliwości, w przypadku kiedy nabywca najpierw dokona zapłaty zobowiązania w całości lub w części gotówką, a w późniejszym czasie sprzedawca zwróci nabywcy płatność gotówkową, następnie nabywca ponownie ureguluje zobowiązanie przelewem. Odmienne stanowiska zajmowały organy skarbowe, czego przykładem jest interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 25 stycznia 2017 r., nr 1462-IPPB3.4510.974.2016.2 oraz Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 17 stycznia 2017 r., nr 0461-ITPB1.4511.864.2016.2.DR.

Ministerstwo Finansów w wyjaśnieniach potwierdza, że w sytuacji, w której przedsiębiorca finalnie dokonuje płatności całej kwoty transakcji za pomocą rachunku płatniczego, nie zachodzi przesłanka do wyłączenia takiej płatności z kosztów uzyskania przychodów na podstawie powołanych przepisów ustaw o podatku dochodowym. W rezultacie w przypadku zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów (zwiększenia przychodów) z powodu dokonania płatności gotówką, podatnik ma prawo do ponownego zwiększenia kosztów uzyskania przychodów (zmniejszenia przychodów), jeśli otrzyma zwrot gotówki od kontrahenta i ponownie ureguluje zobowiązanie, tym razem za pośrednictwem rachunku płatniczego.

Rząd zapowiada, że limit płatności gotówką najprawdopodobniej zostanie obniżony. Ma to być kolejnym elementem walki z przestępczością gospodarczą i sposobem na uszczelnienie luki VAT.

Ulga za złe długi w podatku dochodowym od 1 stycznia 2020 r.

Podpisana w dniu 6 sierpnia 2019 r. przez Prezydenta ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych, wprowadziła ulgę za złe długi w podatku dochodowym. Ustawa ta ma zastosowanie do transakcji, których termin płatności mija po 31 grudnia 2019 r. i dotyczy zarówno podatników PIT jak i CIT.

Od 1 stycznia 2020 r. zgodnie z art. 26i ust. 1 ustawy o PIT (art. 18f ust. 1 ustawy o CIT) podstawę obliczenia podatku dochodowego będzie należało:
• zwiększyć o zaliczoną do kosztów kwotę zobowiązania, które nie zostało uregulowane w terminie 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie;
• zmniejszyć o ujętą pierwotnie w przychodach kwotę należności, która nie została uregulowana w terminie 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie.

W praktyce oznacza to, że wierzyciel który nie otrzyma płatności za wykonaną usługę/ sprzedany towar w terminie 90 dni od upływu terminu płatności określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie będzie mógł obniżyć podstawę opodatkowania o kwotę nieotrzymanej należności. Analogicznie dłużnik, który nie ureguluje zobowiązania za wykonaną usługę/ sprzedany towar w terminie 90 dni od upływu terminu płatności określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie będzie miał obowiązek zwiększyć podstawę opodatkowania o kwotę nieuregulowanego zobowiązania.

Zgodnie z nowymi przepisami zmniejszenia lub zwiększenia podstawy opodatkowania z tytułu ulgi na złe długi podatnicy będą dokonywali w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie.
Zmniejszenia lub zwiększenia podstawy opodatkowania można także będzie dokonać w trakcie roku, odpowiednio w zaliczce na podatek dochodowy, za okres, w którym upłynął termin 90 dni, licząc od dnia upływu terminu płatności wskazanego na fakturze, rachunku lub umowie.

Aby móc skorzystać z ulgi złe długi w podatku dochodowym należy spełnić określone warunki – o tym już wkrótce.

Wystawianie faktur do sprzedaży zaewidencjonowanej na kasie fiskalnej – zmiany od 1 stycznia 2020 r.

Od 1 stycznia 2020 r. wystawienie dla nabywcy (podatnika VAT) faktury do sprzedaży zaewidencjonowanej na kasie fiskalnej będzie uzależnione od zamieszczenia na paragonie dokumentującym tę sprzedaż numeru NIP nabywcy. W związku z tym, iż nie wszystkie kasy funkcjonujące obecnie na rynku kasy rejestrujące posiadają możliwość umieszczenia na paragonie NIP, wystawianie faktur w oparciu o paragony na rzecz nabywców posługujących się takim numerem będzie ograniczone do tej grupy kasy, które posiadają taką funkcjonalność. Jeśli podatnik dokonujący sprzedaży nie będzie miał technicznej możliwości wpisania NIP na paragonie, to nabywca powinien zadeklarować już w momencie zakupu, że nabywa towar lub usługę jako podatnik – w takim wypadku sprzedawca nie powinien rejestrować zakupu na kasie fiskalnej, tylko od razu wystawić fakturę.

Co więcej, od 1 stycznia 2020 r. wejdą w życie przepisy nakładające na podatników sankcje w przypadku wystawienia lub posługiwania się fakturami wystawionymi do paragonu bez NIP nabywcy (podatnika VAT). W takim przypadku organ podatkowy ustali dodatkowe zobowiązanie podatkowe – w wysokości 100% kwoty podatku wykazanego na fakturze – dla podatnika, który wystawi taka fakturę, a także dla nabywcy (czynnego podatnika VAT), który ujmie ją w ewidencji VAT. Dodatkowe zobowiązanie podatkowe nie będzie ustalane w stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenia skarbowe albo za przestępstwo skarbowe.

Podkreślenia wymaga fakt, iż zarówno obowiązek wystawiania faktur do paragonów wyłącznie zawierających numer NIP nabywcy (podatnika VAT), jak i sankcja spowodowana naruszeniem tego obowiązku, nie będzie dotyczyć podatników świadczących usługi taksówek osobowych, z wyłączeniem wynajmu samochodów osobowych z kierowcą (PKWiU 49.32.11.0).

Powyższe zmiany nie będą dotyczyły sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej przed 1 stycznia 2020 r.

Indywidualny rachunek podatkowy do rozliczeń z urzędem skarbowym

Od 1 stycznia 2020 r. zostanie wprowadzony tzw. Indywidualny rachunek podatkowy, który będzie służył do regulowania zobowiązań podatkowych przez podatników i płatników.

Numer indywidualnego rachunku podatkowego zostanie udostępniony po podaniu identyfikatora podatkowego, w Biuletynie Informacji Publicznej Ministra Finansów lub w urzędzie skarbowym. Dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej lub niebędących zrejestrowanymi podatnikami VAR identyfikatorem tym będzie numer PESEL, a w przypadku pozostałych podmiotów NIP.

W uzasadnieniu do ustawy nowelizującej czytamy:

„(…) indywidulany rachunek podatkowy będzie wykorzystywany wyłącznie do dokonywania wpłat i identyfikacji podmiotu na poziomie urzędu skarbowego. Indywidualny rachunek podatkowy nie będzie zawierał historii wpłat podatników. Zwroty nadpłat nie będą dokonywane na indywidualne rachunki podatkowe, lecz tak jak dotychczas, na rachunki bankowe zgłoszone przez podmiot, zgodnie z ustawą z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji podatników i płatników (…)”

W związku z powyższym już od 1 stycznia 2020 r. podatnicy i płatnicy będą zobowiązani dokonywać wpłat z tytułu PIT, CIT, VAT oraz niepodatkowych należności budżetowych na indywidualne rachunki podatkowe.

Zmiany w regulowaniu płatności z rachunku VAT

Już od 1 listopada 2019 r. możliwe będzie przeznaczenie środków zgromadzonych na rachunku VAT również na zapłatę zobowiązań z tytułu:
– podatku dochodowego od osób fizycznych,
– podatku dochodowego od osób prawnych,
– składek ZUS
, – podatku akcyzowego,
– należności celnych.
Aktualnie podatnicy mogą z rachunku VAT dokonać:
– przelewu na inny rachunek VAT przy użyciu komunikatu przelewu, w tym zwrotu nienależnie otrzymanych płatności
, – opłaty swoich zobowiązań podatkowych z tytułu rozliczeń podatku VAT, w tym wpłacać dodatkowe zobowiązanie podatkowe, odsetki za zwłokę z podatku VAT na rachunek urzędu skarbowego,
– przekazania środków na inny rachunek VAT prowadzony w tym samym banku (przekazanie własne).

Zmiany w stosowaniu split payment od 1 listopada 2019 r.

Z dniem 1 listopada 2019 r. split payment (mechanizm podzielonej płatności/MPP) będzie obowiązkowo stosowany wobec towarów i usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT pod warunkiem, że wartość brutto transakcji wyniesie powyżej 15.000 zł lub równowartość tej kwoty, a sprzedawca i odbiorca są podatnikami VAT.

Jakie obowiązki będzie miał sprzedawca?

Podatnik VAT, który dokona sprzedaży towarów czy usług wymienionych w załączniku nr 15, oraz spełni warunki do zastosowania MPP, będzie miał obowiązek na fakturze dokumentującej taką czynność dopisać adnotację „mechanizm podzielonej płatności”. W sytuacji, gdy faktura zostanie wystawiona bez tego oznaczenia, sprzedawca będzie mógł ją poprawić poprzez wystawianie faktury korygującej. Natomiast nabywca faktury bez tego oznaczenia będzie mógł błąd ten naprawić wystawiając notę korygującą.

Podkreślenia wymaga fakt, iż w przypadku kiedy rozliczenie należności wynikającej z faktury nastąpi w formie kompensaty, nie będzie obowiązku zamieszczania na fakturze adnotacji „mechanizm podzielonej płatności”. Wynika to z art. 108a ust. 1d ustawy o VAT.

Jeśli sprzedawca wystawi fakturę bez tego oznaczenia „mechanizm podzielonej płatności”, pomimo że miał obowiązek je zamieścić, organ podatkowy ustali mu dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości 30% kwoty podatku wykazanej na takiej fakturze. Sankcja będzie naliczana wyłącznie od wartości kwoty VAT przypadającej na dostawę towarów i usług wymienionych w załączniku nr 15.
Podatnik uniknie naliczenia tej sankcji, w sytuacji gdy nabywca ureguluje w MPP całą kwotę odpowiadającą kwocie VAT przypadającą na dostawę towarów lub świadczenie usług wymienionych w załączniku nr 15.

Jak obowiązkowy MPP wpłynie na rozliczenie u nabywcy?

Otóż nabywca, który otrzyma fakturę z adnotacją „mechanizm podzielonej płatności” będzie miał obowiązek uregulowania należności z niej wynikającej w MPP. Istotne jest to, że obowiązek ten dotyczyć będzie wyłącznie kwoty należności z tytułu nabycia towarów lub usług wymienionych w załączniku nr 15.
W sytuacji kiedy nabywca, mimo takiego obowiązku, nie dokona płatności za pomocą MPP, to organ podatkowy ustali mu sankcję w wysokości odpowiadającej 30% kwoty VAT przypadającej na nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15.

Ministerstwo Finansów w uzasadnieniu do nowelizacji ustawy wprowadzającej omawiane zmiany wyjaśniło, iż nabywca musi być zorientowany, co jest przedmiotem transakcji, to nabywca inicjuje płatność i odpowiada za wybór formy płatności. Nabywca nie może polegać więc wyłącznie na informacjach od sprzedawcy, który może chcieć uniknąć zapłacenia mu w MPP.
Sankcja nie będzie jednak ustalana wobec podatnika, który ureguluje należność za fakturę w inny sposób, jeżeli dostawca lub usługodawca rozliczy całą kwotę podatku wynikającą z faktury. Warto w przypadku zaistnienia takiej sytuacji uzyskać informację od sprzedawcy, że kwotę VAT ujął w ewidencjach VAT i rozliczył podatek VAT. Przy czym w stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, sankcja nie będzie ustalana.

Przepisy przejściowe

Zgodnie z przepisami przejściowymi zawartymi w art. 10 ustawy o zmianie ustawy o VAT oraz niektórych innych ustaw, w sytuacji gdy:
• przed 1 listopada 2019 r. podatnik dokonał dostawy towarów lub świadczenia usług, wymienionych w załączniku nr 11 lub załączniku nr 14 do ustawy o VAT, dla których obowiązek podatkowy powstał lub faktura została wystawiona po 31 października 2019 r.,

• po 31 października 2019 r. podatnik dokonał dostawy towarów lub świadczenia usług, wymienionych w załączniku nr 11 lub załączniku nr 14 do ustawy, dla których faktura została wystawiona przed 1 listopada 2019 r.